Canvas is een flexibel, biobased ontwerpconcept speciaal geschikt voor groepsprocessen binnen MO of CPO
Centraal in Canvas staat het slimme huwelijk tussen een adaptief, circulair bouwsysteem en een interactieve ontwerp-applicatie en aanpak, waarmee collectieven snel veel grip op programma, prijs en kwaliteit krijgen. En dat is nodig: de praktijk leert namelijk dat het samenbrengen van individuele eisen en smaken tot een sterk, gezamenlijk, betaalbaar en bovendien duurzaam geheel niet zonder slag of stoot gaat. Wanneer het ontwerpen begint, en dromen tastbaar worden, komt het groepsproces op scherp te staan en vragen voortschrijdende inzichten, het afwegen van verschillende ‘duurzame scenario’s’ en fluctuerende bouwkosten om een flexibele ontwerpaanpak. Daarnaast is het eerder regel dan uitzondering dat deelnemers tussentijds uit- of juist instappen. Sterker nog: initiatiefgroepen staan vaak open voor uitbreiding in een latere fase van het ontwikkelproces. Tot slot zorgt politiek en/of ambtelijk gebrek aan ervaring of bereidwilligheid aangaande collectief ontwikkelen geregeld voor trage of doodlopende processen. Het vlot kunnen vertalen van los-vaste dromen naar een kwalitatief en realistisch praatstuk (dat tevens aansluit bij lokale duurzaamheidsdoelen) kan daarin van doorslaggevende betekenis zijn.
Een collectief ontwerpconcept
Grip op programma, prijs en kwaliteit
Op het niveau van individuele, vrijstaande woningen werkt Woonco-partner Woonpioniers al geruime tijd aan ontwerpmethodieken en bouwsystemen die persoonlijke, circulaire en biobased architectuur voor een brede doelgroep haalbaar maken. Elk van deze concepten bestaat uit een vaststaand en kostenefficiënt constructieprincipe en productieproces, maar laat ruimte om in nauw contact met opdrachtgevers persoonlijke ontwerpkeuzes te maken. Circulair materiaalgebruik en optimale energetische prestaties zijn hierin geen ‘opties’ maar worden integraal versleuteld in de basis van elk concept.
Onder de naam 'Canvas' zet Woonpioniers de ervaring met dit soort ontwerp- en bouwconcepten nu samen met Woonco door naar het niveau van collectieve, gestapelde woongebouwen. Aangevuld door gespecialiseerde ketenpartners als Respace, Woodteq en Mattermakers wordt een geheel nieuwe typologie ontwikkeld die perfect is afgestemd op stedelijke locaties en CPO'ers of MO-trajecten samen met duurzame ontwikkelpartijen.
Finalisten tuinen van Zandweerd
Om canvas aan de praktijk te toetsen heeft het team van Woonpioniers in samenwerking met architectenbureau Hollands Zicht haar ideeën losgelaten op een ontwerp- en aanbestedingsprijsvraag in de gemeente Deventer, betreffende een bijzondere ontwikkellocatie langs de Ijssel in ecowijk 'de Tuinen van Zandweerd'. Als finalisten hebben ze Canvas verder doorontwikkeld.
Duurzaam en natuurinclusief
Kleiner wonen in contact met elkaar en met zorg voor de aarde, dat is het uitgangspunt geweest van Stek. 'Groen' is dan ook geen bijzaak maar het vertrekpunt. Dit komt niet alleen in de huisjes zelf, maar ook in hun relatie tot de omgeving terug. Zo zijn de huisjes in Deventer onderdeel van een getrapt systeem dat regenwater buffert en afvoert naar grote wadi's, en zijn natuurinclusieve maatregelen geintegreerd, zoals nestkasten en steunen voor klimplanten.
Bovendien staan de huisjes op schroefpalen, een circulair en voordelig alternatief voor beton. De schroefpalen verstoren het bodemleven niet, bevorderen de infiltratie van water op het terrein en laten in de verre toekomst geen sporen achter.
De huisjes worden gemaakt van hoogwaardig geisoleerde en FSC gecertificeerde houtskelet-elementen die efficient geprefabriceerd en opgebouwd worden. Gevel- en dakafwerking kennen tal van duurzame opties.
Bijzonder aan het project in Deventer is tevens het warmte- en koelsysteem: een collectieve warmtepomp in het gemeenschapsgebouw en individuele 'boosters' in ieder van de huisje. Aan de zonkant zijn de daken optimaal uitgevuld met PV-panelen.
Gemeenschapsgebouw
Last but not least plaatsen we het gemeenschapsgebouw langs de noordelijke grens van de kavel. Een aangewezen plek: vol in de zon, op ontspannen afstand van de woningen en uitnodigend gelegen langs een belangrijke fiets- en wandelroute in de wijk. Ook schermt het gebouw op deze locatie de naastgelegen kavel af. Het gemeenschapsgebouw hebben we bewust gelijkvloers gehouden, zodat het ondergeschikt blijft aan de Tiny Houses en goed toegankelijk is. Dicht langs het gemeenschapsgebouw loopt een doorgaand wandel- en fietspad. Hier voorzien we een bredere publieke hoofdingang. Bij deze entree kan informatie worden geboden over activiteiten en openstelling van de tuin.
De Tiny House-beweging gaat over meer leven met minder huis en spullen. Over meer naar buiten, minder binnen. Over het heft in eigen hand nemen. En het mooie is, dat hoeft niet alleen! Juist in het vormgeven van onze individuele vrijheid vinden we elkaar en maken we gezondere keuzes. Niet omdat het moet, maar omdat we er zelf voor kiezen. Dat in dit project een gemeenschapsgebouw is opgenomen verdient dan ook een pluim. In combinatie met de Tiny Houses en de collectieve binnentuin bekrachtigt dit gebouw de toekomstige bewoners in hun behoefte aan hedendaagse saamhorigheid